![](/media/lib/527/n-la-mano-de-irulegi.juantxo-egana-b00cc60f35819d5dd53974e9be444b58.jpg)
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.
![](/media/lib/256/n-blue_origin_new_glenn-fc78c896afcaada3f2d152e936d4536d.jpg)
Bezos rzuca wyzwanie Muskowi
14 września 2016, 08:48Założyciel Amazona Jeff Bezos zdradził ambitne plany na przyszłość, jakie ma w stosunku do swojej firmy kosmicznej Blue Origin. Przypomnijmy, że Blue Origin to pierwsza firma, która dokonała udanego lądowania rakiety nośnej wyniesionej wcześniej na znaczną wysokość
![](/media/lib/444/n-ingenuity-08099267b14903a6501f7e6365176cfa.jpg)
Z Marsa nadszedł pierwszy raport od śmigłowca Ingenuity
22 lutego 2021, 16:51Kontrola misji Mars 2020, w ramach której na powierzchni Czerwonej Planety wylądował łazik Perseverance, odebrała pierwszy raport od śmigłowca Ingenuity. Z przesłanych danych dowiadujemy się, że zarówno śmigłowiec, jak i jego stacja bazowa, która ładuje drona i pośredniczy w komunikacji pomiędzy nim a Ziemią, są w świetnej kondycji.
![](/media/lib/29/roadrunner-6cb7947b8fa9f0063f9dab82ff25ac00.jpg)
Pierwsza taka lista TOP500
18 czerwca 2008, 15:07Na opublikowanej właśnie 31. edycji listy TOP500, na której wymieniono 500 najpotężniejszych komputerów świata, po raz pierwszy w historii znalazła się maszyna o wydajności przekraczającej 1 petaflops. Po raz pierwszy też lista uwzględnia pobór mocy poszczególnych superkomputerów. W końcu, po raz pierwszy w historii polski superkmputer uplasował się tak wysoko.
![](/media/lib/333/n-konpompeje-b6ba75d3de7c3db5ed973fcd8e19e37c.jpg)
Generalski koń z Pompejów
24 grudnia 2018, 10:03W stajni przy willi na przedmieściach Pompejów odkryto szczątki spetryfikowanego konia. Zwierzę miało na sobie uprząż. Massimo Osanna, dyrektor parku archeologicznego w Pompejach poinformował, że willa należała do wysokiego rangą oficera, być może generała.
![](/media/lib/500/n-szafran-e4e8304e061c34738fe713a0946129c9.jpg)
Najdroższą przyprawę świata udomowili Grecy, a nie Persowie
19 kwietnia 2022, 12:49Najdroższa przyprawa świata, szafran, jest uprawiana od ponad 3000 lat. Uprawiano ją w Grecji, Persji i innych krajach basenu Morza Śródziemnego. Obecnie 90% światowej produkcji pochodzi z Iranu. Nic też dziwnego, że Iran – czyli dawna Persja – jest uważany za najbardziej prawdopodobne miejsce udomowienia szafranu uprawnego (Crocus sativus), zwanego też krokusem uprawnym. Jednak najnowsze badania wskazują, że roślinę tę po raz pierwszy udomowiono w starożytnej Grecji.
![](/media/lib/178/n-zasilanieoriona-a128d3bc8af4a0cfeb6ae5834d81efa7.jpg)
Odpalili Oriona
29 października 2013, 10:19W Orionie, pierwszym załogowym pojeździe do głębokiej eksploracji kosmosu, po raz pierwszy włączono zasilanie. Pojazd został wyposażony w awionikę i włączono prąd. Wstępne testy wykazały, że komputer, system zasilania i system przekazywania danych działają tak, jak się spodziewano
![](/media/lib/415/n-rezerwat-archeologiczny-00642a17c993e3b53b6f72fcfba33f06.jpg)
Wawel: zwiedzającym udostępniono rezerwat archeologiczny św. Gereona i św. Marii Egipcjanki
3 sierpnia 2020, 11:06Od 30 lipca na Zamku Królewskim na Wawelu można oglądać kościół św. Gereona. Po raz pierwszy w historii Zamku Królewskiego na Wawelu udostępniamy przestrzeń rezerwatu archeologicznego, który stanowią pozostałości romańskiego kościoła pod wezwaniem św. Gereona, przekształconego później w kaplicę św. Marii Egipcjanki. To wyjątkowe, dla niektórych magiczne, miejsce, ale cały Wawel jest magiczny – mówił dyrektor Zamku Andrzej Betlej.
![](/media/lib/586/n-kondor1-a2e25b5fcea2d924b603e8d851cbd25a.jpg)
Wielki sukces zoo z Los Angeles. Wykluło się wyjątkowo dużo skrajnie zagrożonych ptaków
5 sierpnia 2024, 09:26Zoo w Los Angeles pochwaliło się olbrzymim sukcesem. W tegorocznym sezonie rozrodczym z jaj wykluło się rekordowo dużo – 17 – piskląt skrajnie zagrożonego kondora kalifornijskiego. Populacja tych wymarłych niegdyś na wolności zwierząt jest obecnie powoli przywracana do środowiska w ramach California Condor Recovery Program (CCRP). Opiekunowie kondorów mają nadzieję, że wszystkie tegoroczne pisklęta uda się w przyszłości wypuścić na wolność. Poprzednim rekordowym rokiem w Los Angeles Zoo był 1997, kiedy na świat przyszło 15 piskląt.
![](/media/lib/207/n-ss2-10c32f9db1c48e52e15bb38ca731ed61.jpg)
Samodzielny lot SpaceShipTwo
5 grudnia 2016, 06:38Pojazd SpaceShipTwo VSS Unity firmy Virgin Galactic odbył pierwszy samodzielny lot od czasu katastrofy bliźniaczego VSS Enterprise. Jak informowaliśmy niemal 3 miesiące temu Virgin Galactic wysłała w powietrze VSS Unity, jednak przez cały trwający cztery godziny test był on uczepiony statku-matki WhiteKnightTwo